عالی نامه

رویدادهای این کتاب بیشتر مربوط به دوران تاریخی نادریه تا پهلوی دوم است. این اثر شامل پیشگفتار، مقدمه و چهار فصل و ضمائم که متشکل از اسناد و مدارک و منابع و مآخذ می باشد.
فصل اول: شامل جغرافیای تاریخی نشیمنگاه رؤسا و سرانی ست که در آنجا حکمرانی کرده و یا به قدرت رسیده اند و اصل و نسب این قوم که با اقوام دیگر نسبت پیدا می کنند و نیز مهاجرت عباسی ها به دشتی و دیگر مناطق می باشد.
فصل دوم: رویدادهای عصر حاجی رئیس محمد فرزند رئیس عبدالعلی محمودی.
فصل سوم: مربوط به بررسی و تحلیل رویدادهای ضد استعماری رئیس عالی محمودی و بیان شعرا، ادبا، بزرگان و کسانی که در مبارزات و جنگ کوه خاک به فرماندهی سید احمد خان معینی به رئیس یاری نموده می باشد.
فصل چهارم: بررسی و تحلیل زمامداری حاجی رئیس عبدالعلی محمودی فرزند رئیس عالی محمودی و پیامدهای عصر پهلوی اول و دوم و… پرداخته شده است.

به قلم محمود محمودی (نوه مرحوم رئیس عالی)
در بستر ناآرام تاریخ، شهاب هایی، آسمان این مرز و بوم را روشن و منور کرده، آنگاه پاکن هایی از بیرحمی، پیکر این مردان مبارز را، در صفحه هستی پاک کردند. اما نشان مردانگی و آوازه ی نامشان بر تارک آسمان و پهنای زمان چه خوش می درخشد. همواره دفتر شجاعت مزین است به خالق حماسه های پایدار. ایرانیان سرفراز، مردان مردی که چون کوه مقابل حوادث، خم به ابرو نیاوردند و در مقابل دشمن سپر نینداختند و با ایمان و باور قوی به پاسداری از خاک پاک و مقدس ایران عاشقانه سر را باختند و جان خود را فدا نمودند. در این میان، خطه ی جنوب، بویژه شیر مردان و دلاوران منطقه ی دشتی، چون “خالو حسین دشتی”، “رئیس علی دلواری”، “رئیس غلام رزمی”، ” رئیس عالی محمودی”، “رئیس عبدالعلی محمودی”، و… برگ زرینی از این حماسه اند. حماسه ای که تاریخ معاصر ایران به آن می نازد و بر شجاعتشان افتخار می کند. در این کتاب ارزشمند (عالی نامه) به معرفی یکی از این شیران دشتی، رئیس عالی محمودی و نقش او در خلق حماسه ای دیگر می پردازد.

به قلم عباس پور محمودی:
مردم دشتی در ادوار تاریخ پاسبان خلیج نیلگون فارس بوده اند. از ملک محروسه و مرزهای آبی آن به خوبی حراست و پاسداری کرده اند. موج های خروشان آن نشان از عزت و سربلندی مردمان دیارش دارد. مردمش در هر دوره تاریخ برگ زرینی از تاریخ ایران زمین را به خود اختصاص داده اند. منطقه دشتی از جمله مناطقی است که به مردان خود می بالد و دارای تاریخی درخشان و سابقه ای دیرین است. میراث دار تمدن و فرهنگ غنی با آداب و رسوم کهن می باشد. این سرزمین مظهر معرفت، مقام و منزلت، با انگیزه های دینی حماسه ساز بزرگ تاریخ به شمار می رفته است. دشتی به منزله پل ارتباطی بین مناطق دیگر استان بوده بخصوص ناحیه ماندستان (هیراستان) که از ناحیه های باستانی پر رونق دوره ساسانی است و مرکز آن چغاپور معادل واژه چغازنبیل یا زیگورات در شوش می باشد. از آنجا که چغاپور زادگاه رئیس عالی ست، در این اثر به آن پرداخته ایم. بنابراین باید اذعان کرد که دشتی با وجود داشتن استعدادهای درخشان و نیروهای مبارز و فعال که در طول تاریخ رشادت ها از خود نشان داده و بر علیه استعمار انگلستان مبارزاتی داشته اند.

در فصل سوم کتاب، پیامد قتل رئیس عالی در دشتی آمده:
رضا شاه در پی تثبیت حکومت خود در جهت تمرکز قدرت و استقرار امنیت در کشور مبادرت به تضعیف نمودن حکام محلی و به زیر سلطه در آوردن آنها نمود. مهمترین فرایند برای برقراری نظم و انتظامات و آسایش و رفاه عموم، خلع سلاح عمومی بود که با اجرای این امر قدرت از دست خوانین و متمردین و گردنکشان گرفته و مردم را از دست آنها آسوده نماید. پس از کشته شدن رئیس عالی اوضاع به کلی دگرگون شد. مردم و سردمداران امروز، مردان دیروز نیستند. گویا سد عظیم قدرت که در برابر قوای دولت، قدرت نمایی میکرد شکسته شد. متمردین از تمرد و عصیان دست کشیده، برخی تسلیم ستون اعزامی شده و امان نامه دریافت کردند و به زندگی ساده روستایی دور از هرگونه تملق پرداختند.

✍️لیلا حیاتی