کاکی: کهن دیار

این کتاب توسط گروهی از نویسندگان بخش کاکی و به سرپرستی دکتر غلامرضا زائری منتشر شده است. تعداد نویسندگان یازده نفر بوده و اسامی آنها به ترتیب الفبا بدین قرار است:
مصطفی احمدی دکترای فیزیولوژی زراعی
عباس پورمحمودی کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان های باستان
اکبر حاجیانی کارشناسی راهنمایی و مشاوره
مسلم زارع‌ مطلق کارشناسی عربی
غلامرضا زائری دکتری تاریخ
حسن عبدی کارشناسی برق
اسماعیل کشوری کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی
صفدر محمودی کارشناسی عربی
علی نوربخش دکتری ادبیات فارسی
غلامحسین هادی‌نژاد کارشناسی الهیات
محمد هادی‌نژاد کارشناسی حقوق.

این کتاب مشتمل بر دوازده فصل است و موضوعاتی از قبیل اوضاع طبیعی، تاریخ و گذشته کاکی، ساختار اجتماعی، سیمای کالبدی کاکی در طول زمان، اوضاع اقتصادی، علم و آموزش در کاکی، هنرها و صنایع دستی، بازی‌های محلی و مدرن، آداب و رسوم، مشاهیر، بقاع متبرکه و تبارشناسی سکنه قدیمی کاکی، عناوینی است که فصول مختلف این کتاب را تشکیل می‌دهند. محدوده جغرافیایی پژوهش شامل شهر کاکی، ریگدان و روستای بنیاد می‌شود. بازه زمانی اثر محدودیت خاصی نداشته و نویسندگان فصول مختلف در این زمینه آزادی عمل داشته‌اند.

به قلم طیبه ‌حمیدی:
پیشنهاد فرهنگی یک عضو اجرایی در شهر کاکی، امری ستودنی بوده و امید است که باز هم شاهد چنین پیشنهاداتی در سطح شهرستان‌مان باشیم. استقبال نویسندگان شهر کاکی در اجرای این مهم، نشانگر احساس نیاز همگانی در انجام این کار به شمار می‌رود. ایجاد گروهی نسبتاً بزرگ از نویسندگان با تخصص‌ها و عقاید متفاوت و گاه متضاد برای انجام یک پروژه مشترک علمی، ویژگی دیگر این کار است. موفقیت آن، منتقدین را غافلگیر کرد و نشان داد که نویسندگان شهر کاکی به سطوح بالایی از مدیریت علمی نایل شده‌اند. این کتاب علیرغم مزایای مذکور نقایصی نیز بر آن مترتب است: نام کتاب یک ادعا است و بهتر بود این ویژگیِ شهر، در محتوای اثر نشان داده شود. علیرغم تلاش ویراستار در یکسان‌سازی نثر کتاب، باید گفت که این کار با موفقیت کامل همراه نبوده و در پاره‌ای جاها می‌توان قلم‌های مختلف را مشخص کرد. برخی فصول کتاب بدون هیچ توضیحی ابتر مانده‌اند و جا داشت بیشتر بدان‌ها پرداخته شود. به نظر می‌رسد بعضی از ابعاد شهر کاکی عامدانه نادیده گرفته شده است. پس از مطالعه این کتاب، سوالی مهمی به ذهن هر خواننده‌ای متبادر می‌شود: آیا شهر کاکی تاریخ و فرهنگی چنین درخشان و باشکوه داشته و در تمام این سالها ما از آن غافل مانده‌ایم؟

گزیده‌ای از کتاب:
[در مورد وجه تسمیه کاکی باید گفت که این واژه] گاهی بر رستنی‌ها نیز اطلاق شده است: در لهجه مازندرانی نیلوفر وحشی، پیچک صحرایی و گل شیپوری را کاک می‌گویند؛ کاک در گویش دشتیاتی نیز کاربرد دارد: در اراضی ماسه‌ای کوهپایه، گیاه غلاف‌دانه‌ای می‌روید که دانه‌ای شیرین و لزج و خوردنی دارد. در اواخر زمستان و اوایل بهار پدید می‌آید. چنان که زمین مستعد رویش خارشتر یا اِرو را ارونی و آنجا که کهور می‌روید را کهوری می‌گویند، شاید مکان شهر کاکی امروزی نیز روزگاری محلی برای رویش کاک بوده و آن را کاکی گفته‌ اند. این احتمالی از میان جمله احتمالات فوق است.

لیلاحیاتی